امروزه زبان های برنامه نویسی خوب و کاربردی بسیار زیاد شده و تمرکز بر روی یک یا چند عدد از آنها را سخت کرده است. ما در این مقاله زبان های برنامه نویسی که کاربرد زیادی دارند ، محبوب و مدرن هستند و کتابخانه ها و پکیج های عالی دارند را جمع آوری کردیم و قصد داریم درباره ی حوزه ی کاری آنها صحبت کنیم.

"The only way to learn a new programming language is by writing programs in it."

—Dennis Ritchie

تنها راه یادگیری یک زبان برنامه نویسی جدید نوشتن پروژه با آن است. دنیس ریچی خالق زبان برنامه نویسی سی

جهان به سرعت در حال پیشرفت هست و بخش قابل توجهی از این پیشرفت جهانی مربوط به فناوری است که اعتبار آن به توسعه دهندگان و برنامه نویسان داده میشود ، به همین علت برنامه نویسی اپلیکیشن ها در سال های اخیر بسیار افزایش یافته است.

امروزه خیلی از افراد قصد دارند برنامه نویسی را یاد بگیرند چونکه برنامه نویسی برخی از مسیرهای پردرآمد مانند توسعه ی وب ، علم داده ، هوش مصنوعی و ... را دارد.

اما قبل از شروع یک مسیر شغلی جدید همانند برنامه نویسی ، ابتدا باید فیلد کاری و یک زبان برنامه نویسی انتخاب کنید ، اینجاست که شاید تعجب کنید بیش از ۷۰۰ زبان برنامه نویسی در جهان وجود دارد. 

 

حوزه های شغلی و کاری متناسب با زبان های برنامه نویسی مختلف

همانطور که قبلتر در این مقاله گفتیم بیش از هفتصد زبان برنامه نویسی در جهان وجود دارد ، به نظر میرسد انتخاب یک زبان بین این همه زبان کار دیوانه کننده ای هست .  اما نگران نباشید همه ی آن زبان های برنامه نویسی قرار نیست انتخاب یک برنامه نویس باشد. ما در این مقاله بهترین و پرکاربرد ترین زبان ها را لیست کرده ایم تا کار انتخاب زبان برنامه نویسی مناسب با حوزه ی مورد علاقه ی شما خیلی راحت تر شود پس مقاله را با دقت بخوانید.

اگر از سال ۲۰۲۲ به بعد قصد دارید زبان برنامه نویسی انتخاب کنید گزینه ی انتخابی شما باید مدرن تر ، پرکاربردتر و دارای بسته و کتابخانه های زیادی باشد.

در ادامه ی مقاله برخی از زبان های برنامه نویسی برتر را بررسی میکنیم و سپس میزان سختی ، فریمورک ها و کتابخانه های مفید، پلتفرم مناسب ، میزان محبوبیت و تاریخچه ی آنها را بررسی میکنیم.

 

۱ - زبان پایتون : برای هوش مصنوعی و ماشین لرنینگ

 

• سطح : مناسب برای مبتدیان
• فریمورک های محبوب : جنگو ( Django ) و فلسک ( Flask )
• پلتفرم محبوب : وب ، دسکتاپ
• محبوبیت : رتبه ی ۱ سایت PYPL در ۲۰۲۲ ، رتبه ی ۱ سایت Tiobe Index در ۲۰۲۲ ، مورد علاقه ی ۶۶.۷ درصد از توسعه دهندگان StackExchange 

- تاریخچه ، توضیحات و کاربردهای زبان پایتون ( Python ) :

در دهه ی ۹۰ میلادی توسط برنامه نویسی به نام خیدو فان روسوم ساخته شده است که بصورت مولتی پلتفرم و در سطح بالا ساخته شده و در سالهای اخیر پیشرفت و محبوبیت چشم گیری داشته است بطوریکه به اولین زبان برنامه نویسی محبوب در بسیاری از جاها تبدیل شده است.

یکی از مهم ترین دلایل محبوبیت زبان پایتون آسان بودن آن در یادگیری است ، حتی افرادی که هیچ پیش زمینه ی برنامه نویسی هم نداشته باشند به راحتی میتوانند با این زبان شروع کنند و برنامه نویسی را یاد بگیرند.

اما این همه چیز نیست ، پایتون مجموعه ی عظیمی از کتابخانه ها و ماژول های کمکی هست که توسعه ی پروژه ها با زبان پایتون را خیلی راحت تر کرده است و این یعنی کاهش زمان در برنامه نویسی یک پروژه ...

همچنین به دلیل محبوبیت بالا انجمن ها و جامعه های آنلاین قوی و زیادی دارد که از این زبان پشتیبانی میکنند.

- زبان پایتون برای چه چیزی استفاده میشود : 

اگر چه زبان برنامه نویسی پایتون را میتوان در هرجایی استفاده کرد اما بهترین زمینه های کاری با پایتون عبارت است از : هوش مصنوعی ، یادگیری ماشین ( machine learning ) و علم داده ها.

همچنین زبان پایتون بصورت وسیعی در توسعه ی وب سایت ، ساخت اپلیکیشن های حرفه ای کاربرد دارد.

در این لینک از سایت پایتون ، فریمورک ها ، کتابخانه ها و تمامی اپلیکیشن هایی که برای پایتون ساخته شده را میتوانید ببینید.

 

۲ - جاوا اسکریپت :‌ برای توسعه ی فرانت اند وب سایت ها 

• سطح : مناسب برای شروع و مبتدیان
• فریمورک های محبوب : Node.js, Angular, React.js, Vue, Meteor
• پلتفرم محبوب : وب ، فرانت اند و دسکتاپ
• محبوبیت :‌ رتبه ی ۳ در سایت PYPL ، رتبه ی ۷ در سایت TIOBE Index ، مورد علاقه ی حدود ۵۸.۳ درصد برنامه نویسان StackExchange 

 

- تاریخچه ، توضیحات و کاربردهای زبان جاوا اسکریپت ( JavaScript ) : 

زبان جاوا اسکریپت بعنوان یکی از زبان های برنامه نویسی کلیدی است که در کنار HTML و CSS که به ساخت تمامی سایت های دنیا و شکل گیری اینترنت کمک کردند. زبان جاوا اسکریپت در سال ۱۹۹۵ توسط شرکت نت اسکیپ که قبلتر مرورگر معروفی ساخته بود ، خلق شده است. هدف خلق جاوا اسکریپت پویایی بخشیدن به وب سایت های خشک و استاتیک بود. 

امروز جاوا اسکریپت یکی از زبان های محبوب جهان هست که بصورت مولتی پلتفرم در پلتفرم های دیگر بجز وب هم حضور دارد. بیشترین استفاده ی آن در فرانت اند هست و شما هر رویدادی در صفحات وب مشاهده میکنید با جاوا اسکریپت پیاده سازی شده است.

 

- زبان جاوااسکریپت برای چه چیزی استفاده میشود : 

اگر قصد دارید پروژه ی شما طیف وسیعی از دستگاه ها را پشتیبانی کند و روی آنها اجرا شود از جمله گوشی های هوشمند، کلاد، container های مختلف، میکروکنترلرها و صدها مرورگر جاوا اسکریپت گزینه ی خوبی است. 

همچنین برای توسعه ی وب در بک اند هم کاربرد دارد شما میتوانید در محیط Node.js در بک اند اپلیکیشن های وب بسازید که پرفرمنس و سرعت عالی دارند و در فرانت اند نیز کتابخانه ها و فریمورک های عالی برای توسعه ی وب سایت های مدرن هست.

همچنین این زبان در بازی سازی نیز کاربرد دارد مثلا یکی از زبان های اسکریپت نویسی محیط یونیتی برای بازی سازی است.

 

۳ - جاوا : برای پروژه های حرفه ای 

 

 

• سطح :‌ حد وسط
• فریمورک های محبوب :‌ Spring, Hibernate, Strut
• پلتفرم های محبوب : وب ،‌ موبایل ، دسکتاپ
• محبوبیت زبان جاوا : رتبه ی ۲ سایت PYPL و رتبه ی ۳ سایت TIOBE Index و مورد علاقه ی ۴۴.۱ درصد از برنامه نویسان StackExchange میباشد.

 

- تاریخچه ، توضیحات و کاربردهای زبان جاوا ( Java ) : 

جاوا به مدت ۲۰ سال بعنوان زبان برنامه نویسی برای ساختن برنامه ها و پروژه های حرفه ای بوده است این زبان در سال ۱۹۹۵ توسط James Gosling در شرکت Sun Microsystems ساخته شده است.

زبان برنامه نویسی جاوا کاملا شی گرا هست و بعلت امنیت بالا ، قابل اعتماد بودن و انعطاف پذیری توسط بسیاری از توسعه دهندگان مورد استفاده قرار گرفته است.

زبان جاوا روی ماشین مجازی خود یعنی jvm اجرا میشود و به همین علت به هیچ پلتفرمی وابسته نیست و کافیست روی آن سیستم عامل ماشین مجازی جاوا نصب شود و جاوا روی آن اجرا خواهد شد.

محبوبیت جاوا را در بین شرکت های Fortune Global 500 میتوانید ببینید زیرا ۹۰ درصد آنها از زبان جاوا برای پیاده سازی پروژه های تجاری خود استفاده میکنند.

 

- زبان جاوا برای چه چیزی استفاده میشود : 

زبان برنامه نویسی جاوا علاوه بر اینکه در توسعه ی سیستم های حرفه ای استفاده میشود ، در برنامه نویسی اپ های اندرویدی هم بسیار پرکاربرد میباشد و به دلیل اینکه زبان رسمی توسعه ی اپلیکیشن های اندرویدی معرفی شده بعنوان یک پیش نیاز برای یادگیری برنامه نویسی اندروید در نظر گرفته میشود.

با استفاده از زبان جاوا شما میتوانید در سمت بک اند اپلیکیشن های تحت وب نیز ایجاد کنید همانند فروشگاه های انلاین و ...

 

۴ - زبان R : برای تحلیل داده ها 

• سطح :‌ حد وسط
• استودیو های محبوب : R Studio
• پلتفرم های محبوب : معمولا دسکتاپ
• محبوبیت : کسب رتبه ی ۷ در سایت PYPL 

 

- تاریخچه ، توضیحات و کاربردهای زبان آر ( R programming language ) : 

اگر در هر موضوعی مرتبط با تحلیل داده ها یا روی پروژه های ماشین لرنینگ ( machine learning ) کار کرده باشید، به احتمال زیاد در مورد زبان R هم شنیده اید.

زبان برنامه نویسی R برای اولین بار در سال ۱۹۹۳  با تمرکز ویژه بر محاسبات آماری و مدل سازی گرافیکی توسط سازندگان آن Ross Ihaka و Robert Gentleman منتشر شد که یک پیاده سازی مدرن از زبان برنامه نویسی قدیمی S بود.

در طول سالها زبان برنامه نویسی R بعنوان بهترین زبان برای پروژه های تحلیل داده ها ، مدل سازی های گرافیکی داده ها ، تحلیل داده های فضایی و ... مورد استفاده قرار گرفته است.

زبان برنامه نویسی R منعطف هست و با زبان های برنامه نویسی دیگر رابطه ی خوبی برقرار میکند از جمله با زبان های  زیر تعامل خوبی دارد:

C, C++, Python, Java و .NET

 

- زبان آر ( R ) برای چه چیزی استفاده میشود : 

برخی از کاربردهای زبان آر را بالاتر معرفی کردیم اما کاربردهای دیگری مثل تحلیل رفتار ، دیتا ساینس ، ماشین لرنینگ  و ... استفاده میشود.

 

۵ - زبان c و c++ : نوشتن سیستم عامل و برنامه های سیستمی

 

 

• سطح : زبان C متوسط تا حرفه ای و زبان C++ مبتدی تا متوسط 
• فریمورک های محبوب : MFC, .Net, Qt, KDE, GNOME
• پلتفرم های محبوب : Mobile, Desktop, Embedded

 

- تاریخچه ، توضیحات و کاربردهای زبان های برنامه نویسی سی و سی پلاس پلاس :

زبان های برنامه نویسی سی و سی پلاس پلاس هر دو زبان های سطح پایین حساب میشوند و پرفرمنس بسیار بالایی را ارائه میدهند.  

به همین دلیل از آنها برای توسعه ی سیستم عامل ، فایل سیستم ها و دیگر اپلیکیشن هایی که به پرفرمنس بالا و دسترسی سطح پایین نیاز دارند استفاده میشود.

زبان برنامه نویسی C در دهه ی ۷۰ میلادی توسط dennis ritchie خلق شده و سپس C++ بعنوان تکمیل شده ی C (اضافه شدن شی گرایی و ... ) توسط Bjarne Stroustrup  در دهه ی ۸۰ میلادی خلق شد.

با وجود گذشت ۵۰ سال از انتشار آنها هنوز هم بعنوان زبان های برنامه نویسی قوی مورد استفاده قرار میگیرند و پرفرمنس و سرعت بالایی را ارائه میدهند.

 

- زبان های سی و سی پلاس پلاس برای چه چیزی استفاده میشوند : 

از آنجایی که زبان های C/C++ دسترسی سطح پایین به سخت افزار دارند برای ساختن طیف گسترده ای از پروژه ها مثل برنامه های کاربردی ، سیستم های Real Time  ، اینترنت چیزها ، embedded system ها ، بازی سازی ، کلاد ، container ها و خیلی جاهای بیشتری مورد استفاده قرار میگیرند.

 

۶ - زبان Golang : برای برنامه نویسی سمت سرور

 

 

 

• سطح : مبتدی تا متوسط
• فریمورک های محبوب : Revel, Beego
• پلتفرم های محبوب : کراس پلتفرم ولی بیشتر دسکتاپ
• محبوبیت : طبق آمار StackExchange مورد علاقه ی ۶۲.۳ درصد از برنامه نویسان این انجمن بوده است

 

- تاریخچه ، توضیحات و کاربردهای زبان گو ( go ) :

گو یک زبان برنامه نویسی کامپایلی است که توسط شرکت بزرگ گوگل ساخته شده است. زبان گولنگ در سال ۲۰۰۹ ساخته شده و هدفش رفع ایرادات بقیه زبان های برنامه نویسی و نگه داشتن ویژگی های مفید آنها است.

زبان گو یک زبان بسیار سریع است و سینتکس روان و ساده ای دارد و هرکس میتواند آنرا یاد بگیرد و همچنین از پلتفرم های مختلف پشتیبانی میکند.

زبان گو ادعا میکند که پرفرمنس بالایی مثل زبان های C/C++ ، سادگی و کارآیی مثل Python و مدیریت همزمانی ها بصورت کارآمد مثل Java است.

 

- زبان گو برای چه چیزی استفاده میشوند : 

زبان گو بصورت گسترده ای در بک اند ، سرویس های ابری ، شبکه های توزیع شده ، اینترنت چیزها استفاده میشود اما برای ایجاد ابزارهای کنسول ، برنامه های گرافیکی و وب اپلیکیشن ها نیز استفاده شده است.

 

۷ - زبان C# : برای ساخت اپلیکیشن و سایت با استفاده از .NET

 

• سطح : حد وسط
• فریمورک های محبوب : .NET و Xamarin
• پلتفرم های محبوب : کراس پلتفرم ، شامل موبایل و دسکتاپ
• محبوبیت : رتبه ی ۴ سایت PYPL  ، رتبه ی ۵ سایت Tiobe Index و مورد علاقه ی ۵۹.۷ درصد از برنامه نویسان StackExchange

 

- تاریخچه ، توضیحات و کاربردهای زبان سی شارپ :

سی شارپ ( C# ) توسط شرکت مایکروسافت توسعه داده شده و شبیه به زبان سی هست ولی سطح بالا و با شی گرایی و همچنین به همراه ابتکاری به اسم دات نت.

این زبان برای اولین بار در سال ۲۰۰۰ میلادی توسط Anders Hejlsberg رو نمایی شد که مشابه زبان های سی و جاوا و سی پلاس پلاس بود و این یک مزیت بود برای افرادی که قبلا این زبانها را کار کرده اند.

زبان سی شارپ با در نظر گرفتن دات نت توسعه داده شده که شامل کتابخانه ها و فریمورک های مایکروسافت درون آن است. 

به دلیل تعامل این زبان با سیستم عامل ویندوز ، توسعه ی اپلیکیشن های ویندوزی با این زبان بسیار عالی و کاربردی میباشد و یکی از بهترین زبان ها برای ساخت اپلیکیشن های دسکتاپ برای ویندوز است.

 

- زبان سی شارپ ( C# ) برای چه چیزی استفاده میشوند : 

دولوپر ها از سی شارپ برای طیف گسترده ای از پروژه های برنامه نویسی استفاده میکنند از جمله بازی سازی ، توسعه ی وب اپلیکیشن های سمت سرور ، ساخت اپلیکیشن موبایل و ... .

سی شارپ همچنین برای توسعه برنامه های سیستم عامل ویندوز، به ویژه ویندوز 8 و 10 استفاده شده است.

 

۸ - زبان پی اچ پی : برای توسعه ی وب سایت

 

 

• سطح : مقدماتی برای افراد مبتدی
• محبوب ترین فریمورک ها :‌ CakePHP, Laravel , Codeigniter , Symfony, Phalcon
• پلتفرم های محبوب : اسکریپت نویسی بک اند و بصورت کراس پلتفرم 
• محبوبیت : رتبه ی ۶ سایت PYPL و رتبه ی ۸ سایت TIOBE Index 

 

- تاریخچه ، توضیحات و کاربردهای زبان پی اچ پی  :

زبان پی اچ پی ( PHP ) پروژه ای هست که توسط Rasmus Lerdorf در سال ۱۹۹۴ انجام شده و همان سال نسخه ی اولیه پی اچ پی عرضه شده است.

نسخه ی اولیه زبان پی اچ پی توسط راسموس فقط برای اجرای صفحات شخصی خود بوده است ولی در طی سالهای بعدی بخاطر استفاده دیگران گسترش داده شد و توسعه ی آن باعث محبوبیت آن در سطح جهانی شد.

امروزه با اینکه زبان پی اچ پی یک زبان کراس پلتفرم است ولی بیشترین استفاده ی آن در سمت سرور برای توسعه ی انواع وب سایت هاست و بیشترین وب سایت های دنیا با این زبان ساخته شده است.

همچنین جامعه ی بزرگ و غنی پشت پی اچ پی هست که پشتیبانی میکنند.

 

- زبان پی اچ پی ( PHP ) برای چه چیزی استفاده میشوند : 

همانطور که اشاره شد پی اچ پی یک زبان کراس پلتفرم حساب میشود ولی بیشترین استفاده ی آن برای توسعه ی وب هست. بسیاری از شرکت ها از فریمورک های این زبان مثل لاراول برای توسعه ی پروژه های خود استفاده میکنند همچنین تعداد زیادی سی ام اس برای این زبان وجود دارد که بیشترین وب سایت های دنیا با آنها پیاده سازی میشوند مثل وردپرس ، جوملا و ... که انقلابی در بحث وب بپا کرده اند. 

 

۹ - زبان SQL  : پایگاه داده 

 

 

• سطح : مقدماتی برای مبتدیان 
• پلتفرم های محبوب‌ : سمت سرور برای مدیریت پایگاه داده 
• محبوبیت : رتبه ی ۱۰ سایت Tiobe Index و مورد علاقه ی ۵۶.۶ درصد برنامه نویسان StackExchange

 

- تاریخچه ، توضیحات و کاربردهای زبان سی کیو ال  :

زبان SQL که مخفف عبارت Structured Query Language است، احتمالاً یکی از مهم ترین های این مقاله و این لیست هست.

سی کیو ال در سال 1974 توسط Donald D. Chamberlin و Raymond F. Boyce ساخته شده و هدفش ایجاد و مدیریت جداول پایگاه داده برای ذخیره سازی داده های رابطه ای در صد ها هزار فیلد ، میباشد.

بدون SQL، سازمان‌ها باید به روش‌های قدیمی‌تر و احتمالاً کندتر ذخیره‌سازی و دسترسی به حجم وسیعی از داده‌ها تکیه کنند. با SQL، بسیاری از این وظایف را می توان در عرض چند ثانیه انجام داد.

 

- زبان SQL برای چه چیزی استفاده میشوند : 

قطعا پروژه هایی که نیاز به ذخیره سازی داده های در اندازه ی بزرگ داشته باشند از SQL با استفاده از یک RDBMS استفاده میکنند. در کل پایگاه داده با SQL ساخته میشود.

 

۱۰ - زبان swift : ساخت اپلیکیشن برای ios اپل

• سطح : مقدماتی برای افراد مبتدی
• محبوب ترین فریمورک ها ‌: Alamofire, RxSwift, Snapkit
• پلتفرم های محبوب : موبایل ( مخصوصا سیستم عامل آیفون اپل )
• محبوبیت : رتبه ی ۹ در سایت PYPL و زبان مورد علاقه ی ۵۹.۵ درصد از برنامه نویسان انجمن های StackExchange

 

- تاریخچه ، توضیحات و کاربردهای زبان swift  :

از آنجایی که اپل شرکتی با دیدگاه های انحصارگرانه هست هم سخت افزار و هم نرم افزار های ارائه داده شده را تحت کنترل خودش درآورده است و اینجا زبان شرکت اپل وارد میشود ، زبان سوئیفت ( swift ).

زبان Swift توسط شرکت اپل تولید شده و در سال ۲۰۱۴ عرضه شده و جایگزین برای زبان قبلی اپل یعنی Objective-C  هست.

زبان سوئیفت یک زبان مدرن است ( در این لیست جدید ترین زبان هست ) سریع، قدرتمند، و قابلیت همکاری کامل با Objective-C را ارائه می دهد.در سال های گذشته این زبان اپدیت های زیادی را درریافت کرده است و اکنون میتوان این زبان را برای Apple’s iOS, macOS, watchOS و tvOS نیز استفاده کرد.

 

- زبان Swift برای چه چیزی استفاده میشوند : 

زبان swift ابتدا برای ساختن اپلیکیشن های ios روی گوشی های ایفون بود اما با بروزرسانی ها و ایجاد فریمورک های جدید برای تقریبا همه ی محصولات اپل میتوانید با این زبان برنامه نویسی کنید.

 

نتیجه گیری 

خب حال که مقاله را خواندیم بهتر است یک نتیجه گیری سریعی برای کل مطالعه بالا داشته باشیم و ببینیم که چه زبان برنامه نویسی برای چه حوزه ای مناسب هست.

هر زبان برنامه نویسی مزایایی برای خود دارد و در هر پلتفرمی چندین زبان قوی و رتبه بالا وجود دارد که هر یک ویژگی های خاص خود را دارد.

مثلا با زبان پایتون شما میتوانید در زمینه های توسعه ی وب ، هوش مصنوعی ، هک و امنیت ، اسکریپ های کوچک و کاربردی فعالیت کنید اما برای برنامه نویسی موبایل اصلا پایتون گزینه ی مناسبی نیست. 

همه ی اینها بستگی به این دارد که هدف شما از برنامه نویسی چیست برخی زبان ها برای حوزه ی مورد علاقه ی شما عالی هستند در حالیکه برای استفاده در دیگر زمینه ها اصلا مناسب نیستند باید هدف را پیدا کنید سپس یک زبان انتخاب کنید.

برای زبان R میتوانید فکر کنید اگر نیاز به ورود به دنیای آنالیز داده ها ، کارشناسی هوش تجاری ،‌ مجسم سازی داده ها و ... را دارید.

از این طرف تقاضای بازار کار برای JavaScript خیلی خوب است و یک زبان پردرآمد هست که بیشتر برای توسعه ی فرانت اند وب استفاده میشود.

اگر هم به نوشتن سیستم عامل و کرنل و برنامه های سطح پایین دارید احتمالا سی و سی پلاس پلاس بهترین گزینه هست.

همینطور SQL برای دیتابیس و مدیریت آن ، سی شارپ برای نوشتن اپلیکیشن های دسکتاپ ویندوزی و توسعه ی سایت ، سوئیفت برای نوشتن اپلیکیشن های محصولات اپل و ... هست

بنابراین از ۱۰ زبان معرفی شده در بالا میتوانید در زمینه های متفاوتی استفاده کنید ، تحقیق کنید و سپس یکی را انتخاب کنید.