دسترسی سریع به مطالب این مقاله :‌

1. مقدمه
2. ذن پایتون چیست 
3. زندگینامه ی خیدو فان روسوم ( سازنده ی پایتون )
4. داستان تولد پایتون 
5. موفقیت های بعدی و وضعیت کنونی پایتون
6. پایتون دومین زبان محبوب گیتهاب

 

 خلاصه ی کوتاهی از تاریخچه ی زبان برنامه نویسی پایتون

پایتون ( python ) یک زبان برنامه نویسی همه منظوره و سطح بالاست که بطور بسیار گسترده ای مورد استفاده ی برنامه نویسان است . 

بطور خلاصه پایتون در زمینه های زیر کاربرد دارد :‌

1. طراحی و توسعه ی وب 
2. اپلیکیشن های بر پایه ی GUI یا رابط کاربری گرافیکی 
3. تولید اپلیکیشن های دسکتاپ 
4. برنامه های علمی و محاسباتی
5. برنامه های تحت شبکه 
6. بازی ها و دیگر برنامه های سه بعدی 
7. و ....

 

پایتون یک زبان بسیار ساده است بطوریکه در بسیاری از آموزشگاه ها برای شروع یادگیری برنامه نویسی زبان پایتون را پیشنهاد میکنند. پایتون بر خلاف اکثر زبان های برنامه نویسی کدهای قابل فهم و سینتکس آسانی دارد و اتفاقا فلسفه ی بوجود آمدن پایتون خوانایی بالای کدها بوده است. کدهای پایتون درون یک فایل با فرمت py نوشته میشود هرچند فرمت های دیگری برای فایل های پایتون وجود دارد مانند : py, .pyi, .pyc, .pyd, .pyo .pyw, .pyz پایتون دارای دو نسخه ی اصلی ۲ و ۳ بود که نسخه ی ۲ پایتون مدت ها پیش منسوخ اعلام شد و دیگر پشتیبانی نمیشود و فقط پروژه های قدیمی که با پایتون ۲ نوشته شده بودند کار میکنند درغیر این صورت تمام افراد با نسخه ی ۳ پایتون کار میکنند. 

 

ذن پایتون چیست ؟‌

ذن پایتون یک مجموعه ای از اصول و قوانین هست که برای توسعه ی زبان پایتون بسیار تاثیر گذار بوده است برای بیان فلسفه ی زبان پایتون نوشته شده است . ۱۹ مورد از آن‌ها در ژوئن ۱۹۹۹ توسط تیم پترز نوشته شده در صورتی که قرار بود ۲۰ اصل باشد . 

 

اصول فلسفه ی زبان برنامه نویسی پایتون به نوشته ی تیم پترز :

1. زیبا بهتر از زشت است.
2. بیان صریح بهتر از ضمنی است.
3. ساده بهتر از پیچیده است.
4. پیچیده بهتر از خیلی پیچیده(افتضاح) است.
5. مستقیم و صاف بهتر از تو در تو است.
6. پراکنده بهتر از متراکم است.
7. خوانایی مهم است.
8. موارد ویژه به اندازه ای ویژه نیستند که به خاطر آن ها بتوان قوانین را شکست.
9. گرچه عملی بودن خلوص را از بین میبرد.
10. خطاها هرگز نباید با سکوت رد شوند.
11. مگر اینکه صراحتاً خاموش شود.
12. در رو به رو شدن با ابهام، از وسوسه حدس زدن دوری کن.
13. برای انجام این کار باید یک (ترجیها یک) روش آشکار وجود داشته باشد.
14. اگر چه ممکن است این روش در ابتدا واضح و آشکار نباشد مگر اینکه شما هلندی باشید.
15. حالا بهتر از هرگز است.
16. اگر چه "هرگز" اغلب بهتر از "همین حالا" است.
17. اگر توضیح یک پیاده سازی سخت است، پس این ایده بد است.
18. اگر توضیح یک پیاده سازی آسان است، پس ممکن است یک ایده خوب باشد.
19. فضای نام یک ایده عالی است، اجازه دهید بیشتر از آن ها انجام دهیم!

برای مشاهده ی این اصول شما میتوانید کد import this را اجرا کنید نتیجه ۱۹ اصل خواهد بود . طبق تصویر زیر  

 

زندگینامه ی خالق پایتون خیدو فان روسوم (‌ Guido van Rossum )‌

خیدو فان روسوم متولد ۳۱ ژانویهٔ ۱۹۵۶ میباشد .خیدو فان روسوم در هلند به دنیا آمد آنجا هم بزرگ شده. یکی از باهوش ترین دانشجویان دانشگاه آمستردام هلند بوده است. خیدو فان روسوم در سازمان های تحقیقاتی و دولتی زیادی از جمله در هلند و آمریکا کار کرده است. مدتی در گوگل مشغول بود و تا همین امسال یعنی ۲۰۱۹ در دراپ باکس مشغول به کار بود که بعد از اینکه پایتون بعنوان دومین زبان محبوب گیتهاب معرفی شد خیدو فان روسوم هم بازنشستگی خودش از دراپ باکس را اعلام کرد. خیدو فان روسوم برادری به نام یوست فان روسوم دارد. وی طراح شناخته شده‌است و فونتی بکار رفته در لوگوی «Python Powered» از کارهای او است.

 

داستان تولد زبان پایتون 

در اواخر دهه ی ۱۹۸۰ بود که تولد زبان برنامه نویسی پایتون داشت رقم میخورد، این زمانی بود که خیدو فان روسوم شروع به نوشتن پایتون کرد. 

در سال ۱۹۸۹ خیدو فان روسوم در مرکز ریاضیات و علوم کامپیوتر هلند، سعی کرد برنامه های کاربردی با پایتون بنویسد. 

پایتون در ابتدا یک سرگرمی بود برای پر کردن اوقات بیکاری کریسمس. 

زبان برنامه نویسی که گفته میشود پایتون ادامه ی آن است زبان برنامه نویسی ABC بود که برای سیستم عامل Amoeba کاربرد داشت.

خیدو فان روسوم برای خلق زبان ABC کمک کرده بود ولی مشکلاتی در این زبان دیده بود و با وجود این برخی ویژگی های آن را نیز دوست داشت. 

کاری که خیدوفان روسوم در ادامه انجام داد خیلی هوشمندانه بود . او سینتکس زبان برنامه نویسی  ABC و کمی از ویژگی های مفید آنرا برداشته بود . هر چند این مسئله با شکایات زیادی همراه بود ولی او تمام مشکلات زبان ABC را رفع کرده بود و یک زبان اسکریپتی جدیدی ساخته بود که همه ی معایب را از بین برده بود . 

از آنجایی که خیدو فان روسوم دنبال یک اسم خاص ، کوتاه و کمی مرموز میگشت و همچنین در آن زمان ها در حال تماشای برنامه ی ‘Monty Python’s Flying Circus’ در تلویزیون BBC بود و این برنامه را خیلی دوس داشت اسم پایتون را از این برنامه الهام گرفت و برای اختراع خود انتخاب کرد . 

در نهایت زبان برنامه نویسی پایتون در سال 1991 منتشر شد. این زبان نسبت به Java, C++ و C  ساده تر و کدنویسی کمتری داشت. 

هدف اصلی آن خوانایی بالای کدها و افزایش بهره وری توسعه دهندگان است.

وقتی منتشر شد قابلیت های زیادی علاوه بر مباحث شی گرایی و وراثت و توابع و ... داشت. در تصویر زیر جدول زمانی انتشار نسخه های مختلف پایتون را میبینید :

 

موفقیت های بعدی و وضعیت کنونی زبان پایتون 

پایتون ۳.۱۲ آخرین نسخه ی پایدار زبان برنامه نویسی پایتون است که تا به الان یعنی اواخر ۲۰۲۳ منتشر شده است ( اگر سالهای بعدی به این مقاله مراجعه کردید قطعا نسخه ی پایتون چیز دیگری است ) پایتون در سال های گذشته موفقیت های چشم گیری کسب کرده است و روز به روز پیشرفت کرده است. 

امروزه محدوده ی استفاده از زبان پایتون بسیار گسترده است بطوریکه در اهداف مختلفی از قبیل توسعه ، اسکریپت نویسی ، تولید و تست نرم افزار از این زبان استفاده می شود. 

به دلیل ظرافت و سادگی ، سازمان های برتر فناوری مانند Dropbox ، Google ، Quora ، Mozilla ، Hewlett-Packard ، Qualcomm ، IBM و Cisco از زبان پایتون برای پیاده سازی پروژه های خود استفاده میکنند . 

پایتون با تجربه است و برای رسیدن به این وضعیت که اکنون دارد راه طولانی را طی کرده است و این زبان به تازگی سی ساله شده . 

و هنوز که هنوز است قابلیت های این زبان در بین خیلی از برنامه نویس ها مخصوصا ایران ناشناخته است . 

پایتون بعدا الهام بخش خلق زبان های برنامه نویسی دیگری هم شده است زبان هایی مثل Ruby ، Cobra ، Boo ، CoffeeScript ECMAScript ، Groovy ، Swift Go ، OCaml ، Julia و غیره همگی الهام گرفته از زبان پایتون هستند . 

 

پایتون دومین زبان محبوب گیتهاب شد

طبق آمار منتشر شده در سایت گیتهاب برای محبوبیت زبان های برنامه نویسی جاوا اسکریپت حالا در رتبه ی اول است و از سال ۲۰۱۴ این مکان را تصاحب کرده است و البته این بیشتر به این دلیله که هر کس برای خودش یک کتابخانه و فریمورک جدید جاوا اسکریپتی نوشته و گذاشته رو گیتهاب .... 

از تاریخ اکتبر ۲۰۱۹ پایتون دومین زبان محبوب گیتهاب است  ...

رتبه ی دوم که پیش تر برای جاوا بود الان به پایتون اختصاص یافته است و در نمودار زیر مسیر رشد محبوبیت زبان های برنامه نویسی در گیتهاب را مشاهده میکنید 

سخن پایانی

مجله ی آموزشی که خواندیم درباره ی تاریخ زبان برنامه نویسی پایتون بود و اکنون که تاریخ زبان پایتون را میدانید احتمالا دوست دارید پایتون را یاد بگیرید. چندین نکته در شروع یادگیری پایتون وجود دارد که باید به آنها دقت کنید. اگر برای اولین بار است که میخواهید برنامه نویسی را شروع کنید ممکن است افراد زیادی پایتون را به شما پیشنهاد بدهند اما واقعیت این است که باید بدانید پایتون یک زبان بسیار خاص و متفاوت از تمامی زبان های برنامه نویسی است و در صورت اینکه قصد دارید فقط زبان برنامه نویسی پایتون کار کنید شروع برنامه نویسی با آن اشکالی ندارد ولی اگر قصد دارید در آینده با زبان های برنامه نویسی مختلفی کار کنید بهتر است با پایتون شروع نکنید چون باعث سردرگمی شما میشود و ممکن است همین مسئله شما را از دنیای برنامه نویسی دلزده کند. اکثر زبان های برنامه نویسی c like یا مشابه سی هستند و مفاهیم شی گرایی را برپایه ی اصول استاندارد پیاده سازی کرده اند در حالیکه پایتون c like یا مشابه سی نیست و همچنین مباحثی مثل شی گرایی متفاوت تر از بقیه زبان های برنامه نویسی پیاده سازی شده است. بخاطر همین عدم هماهنگی و مشابه نبودن معمولا اشخاصی که برنامه نویسی را با پایتون شروع میکنند کمتر به زبان های برنامه نویسی دیگر سوئیچ میکنند چون برای آنها سخت است مفاهیمی که قبلا یاد گرفته اند را کنار بگذارند و برنامه نویسی را با مفاهیمی جدیدتر دوباره یاد بگیرند.